Gömülü Diş Nedir ?
Bir diş, diş dizisindeki yer darlığından dolayı, dişeti, kemik, bir başka diş veya her üçünün birden altında olarak gömülü olarak kalabilir. Gömülü kalma, yer darlığı çene kemiklerinin evrim süreci içerisinde boyutlarının küçülmesi veya genetik nedenlerle oluşmaktadır.
Gömülü dişlerin çekimlerini gerektiren durumlar
Gömülü dişler genellikle yarı gömülü (yarı-sürmüş) olmaları halinde problemlere neden olabilirler. Gömülü dişlerin çekimini gerektiren durumlardan bazıları aşağıdaki gibi sıralanabilmektedir.
1 - Çürük: Tükürük, bakteri ve yemek artıkları yarı sürmüş gömülü dişin etrafında birikebilir ve gömülü dişi veya komşu dişi çürütebilir. Böyle bir çürüğün temizlenmesi oldukça zordur ve bu durumda iltihap ve ağrı da gelişebilmektedir.
2 - Dişeti enfeksiyonu (perikoronitis): Gömülü dişler özellikle yarı sürdükleri zaman, dişeti altında yemek artığı ve bakteri birikerek lokal bir enfeksiyona neden olmakta, bu da ağız kokusu, ağrı, şişlik ve trismus (ağız açmada zorluk) oluşmasına neden olmaktadır.
Üstelik böyle bir enfeksiyonun boyuna kadar ilerleyebilme riski de mevcuttur. Bu tür bir enfeksiyon genellikle belli aralıklarla yeniden tekrarlayabilmektedir.
3 - Basınç Hissi: Gömülü dişlerin komşu dişe yapacağı baskı nedeniyle diğer dişlerde sıkışma hissi ve ağrı gelişebilir. Ayrıca komşu dişte harabiyet de meydana gelebilir.
4 - Ortodontik Nedenler: Bir çok genç hastada diş kavsini ve dişlerin konumlarını düzeltmek amacıyla ortodontik tedaviler yapılmaktadır. Gömülü dişler sürmeye çalıştıklarında; özellikle ön dişlerde harekete ve çapraşıklıklara neden olabilmekte bu da sürmekte olan ortodontik tedavinin başarısını etkilemektedir.
5 - Protetik Nedenler: Protez yaptıracak olan hastanın gömülü dişlerinin çekilmesi gerekmektedir. Eğer gömülü diş çekilmeden protez yapılırsa ciddi üzerindeki yumuşak dokularda irritasyona neden olur, dişin bu aşamadan sonra çekilmesi halinde ise protezin yeniden yapılması gerekecektir.
6 - Kist oluşumu: Gömülü dişin etrafındaki yumuşak ve sert dokularda kist oluşabilir. Kistler kemik dokunun yıkımına, çenede genişlemeye ve komşu dişlerin yer değiştirmesi veya zarar görmesine neden olabilirler. Gömülü dişlerin çekimi ve bu bölgedeki kistin temizlenmesi daha ileri kemik kayıplarını önleyecektir
Bu kistlerden ender de olsa tümör gelişebilmekte veya büyük boyutlara ulaşması halinde çene kırıklarına neden olabilmektedirler.
Gömülü dişlerin çekimi için en uygun zaman nedir ?
Gömülü dişlerin problem yaratsa da yaratmasa da 14–22 yaşları arasında çekimleri önerilmektedir. Cerrahi işlem teknik olarak kolaydır ve genç hastalarda çekim yarası daha rahat iyileşmekte, genç bir hasta için kolay sayılabilecek operasyon ileri yaşlarda daha zor olabilmektedir. Aynı zamanda komplikasyon oluşma riski yaşla beraber artmakta, iyileşme süreci ise yavaşlamaktadır.
Gömülü dişler akut enfeksiyon varlığında çekilebilir mi ?
Genel olarak, böyle bir durumda çekim yapılmaması tercih edilir. Akut iltihap halinde bu iltihap yayılabilir ve daha ciddi bir hal alabilir. Enfeksiyon öncelikle oral hijyen uygulamaları ve antibiyotikler ile kontrol edilmelidir.
Dişinizin çekimi için bekledikçe oluşabilecek problemlerin sayısı da artmaktadır. Çünkü yaş ile beraber dişin çevresindeki kemik dokusu daha da yoğunlaşmakta ve dişin çekimi zorlaşmaktadır. İyileşme süreci ise yavaşlamaktadır.
Dişin boyutu, şekli ve pozisyonuna bağlı olarak, çekim basitten karışık bir cerrahi işleme kadar değişebilen zorlukta olabilir. Basit bir çekim sonrasında genellikle az miktarda şişlik, ağrı ve kanama olur. Daha karışık bir işlemden sonra ise şişlik, ağrı ve kanama daha fazla olabilmektedir. Bu nedenle doktorunuzun operasyondan sonra size vereceği bilgileri dikkatle dinleyiniz ve uygulayınız.
Çekim sonrasında “ alveolit” dediğimiz tablo oluşabilir. Bu durum çekim boşluğunda yeterli kan pıhtısının oluşmamasından kaynaklanan birkaç gün süren ağrılı bir durumdur. İşlemden sonra yoğun ağrı ve ağız kokusu olması durumunda doktorunuza başvurunuz.
Ameliyat sonrasında yapılması gerekenler
- Yara yerini koruyunuz, ilk 24 saat diğer tarafla çiğneyiniz
- Ağzınıza yerleştirilen tamponu 30 dk sonra çıkartınız ve yerine hiçbirşey koymayınız.
- İşlemi takiben 2 saat içinde bir şey yiyip içmeyiniz, sonrasında ise ılık ve yumuşak şeyler yiyiniz.
- 12-24 saat süre ile sigara içmeyiniz.
- 48 saat içine sızıntı şeklinde kanama olması, ağzınızda kan kokusu ya da kan tadı hissetmeniz doğaldır.
- Cerrahi işlemden sonra şişlik olması normaldir.
- İlk 24 saat içinde buz torbası aracılığı ile dışarıdan operasyon bölgesine soğuk kompres uygulayınız.
- Doktorunuz tarafından size önerilen ilaçları zamanında, aksatmadan ve anlatılan şekilde kullanınız.
- Dikişleriniz operasyon gününü takiben 7. günde alınmalıdır.
- Gömülü dişinizin çekiminden sonra beklenmeyen bir kanama, şişlik ve ağrı olması halinde doktorunuza başvurunuz.